Chcąc umieścić te kategorie dominującej logiki – oportunizm i pragmatyzm w działaniu – w teoretycznych ramach należałoby wziąć pod uwagę dwie koncepcje: lewarowanie zasobów i strategiczne sieci.

Głównym celem przebudowy systemu wynagradzania w okresie transformacji gospodarki jest wzmocnienie siły motywacyjnego oddziaływania wynagrodzeń na postępowanie pracowników. Nie wchodząc w tym miejscu w złożoną – z psychologicznego punktu widzenia – problematykę motywowania, wypada jedynie stwierdzić, że wzmocnienie systemu motywacji wymaga pełniejszego powiązania, za pomocą odpowiednio dobranych motywalorów, potrzeb i oczekiwań pracowników z interesem przedsiębiorstwa.

Głównymi odbiorcami rynku kosmetycznego są oczywiście kobiety, pozostałe grupy to młodzież oraz panowie. W zależności od segmentu proporcje będą ulegały zmianie, jednak w każdym segmencie przeważają kobiety. Z tegorocznych badań wynika, że kobiety najczęściej używają kremów do twarzy (85,1%) oraz dezodorantów (84,5%). W dalszej kolejności mamy kremy do rąk (69,8%), perfumy i wody toaletowe (65,7%), balsamy do ciała (49,8%), mleczka (29,8%), toniki (27,7%) i wreszcie maseczki (25,1%), Rok 1990 to początek rosnącego popytu na balsamy do ciała i maseczki, produkty wcześniej nieobecne na rynku (Goclowska 2001b).

Długotrwała ingerencja instytucjonalna w zachowania ludzi w nakazowo-rozdzielczym systemie społeczno-gospodarczym (m.in. poprzez wspierany przymusem monizm polityczny, tendencje egalitarystyczne i przyznawanie świadczeń nie znajdujących ani obiektywnego, ani subiektywnego uzasadnienia) spowodowała ukształtowanie patologicznych zachowań ludzi w sferze pracy i hierarchi organizacyjnej. Przejawy tej patologii w perspektywie zarządzania kadrami to między innymi:

Ważny punkt na płaszczyźnie stosunku do pracowników stanowi opracowanie formalnego opisu stanowisk pracy w Alpinusie. Określenie zbiorów uprawnień i obowiązków przypisanych do poszczególnych stanowisk doprowadziło do jasnego podziału odpowiedzialności wśród członków zespołu firmy. O zastosowaniu takiego rozwiązania przeważyły dyrektywy zawarte w systemie jakości ISO 9001. W praktyce okazuje się, że formalne opisy stanowisk można omijać, jeżeli jest to uzasadnione racjonalnymi argumentami. Właściwie odgrywają one rolę instrumentu porządkującego. Jednak obligatoryjne zapoznanie się, potwierdzone złożeniem podpisu, pozwala mieć nadzieję, że pracownicy są świadomi, czego firma od nich oczekuje. A oczekuje Alpinus przede wszystkim dużo samodzielności – mimo ograniczeń pracownik ma pozostawać elastyczny, zachowując przy tym lojalność i nie przestając być fachowcem. Na szczeblu menedżerskim w grupie najważniejszych atrybutów bardzo silną pozycję zajmuje kreatywność.

Konkurencja jest ogólnie postrzegana przez SMG/KRC jako nieszczególnie mobilizująca. Natomiast są obszary, w których niektórzy konkurenci są dobrzy i mobilizują tę firmę do kolejnych kroków, co chroni ją przed popadnięciem w rutynę. Od paru lat nie ma na rynku badawczym firmy, która dorównywałaby obrotami SMG/KRC, toteż konkurenci uderzają w różne pola działalności. Stosunki z konkurentami są różne – z niektórymi przyjazne, z innymi wrogie lub obojętne, przy czym jeden z dyrektorów podkreśla: Staramy się prowadzić politykę maksymalnej przyjaźni, bo najzwyczajniej w świecie nie opłaca się mieć otwartych konfliktów z konkurentami. CASE to jeden z wrogich konkurentów: zdarzyło się, że SMG/KRC podkupiło cały zespół badawczy tej firmy. Natomiast konkurenci, z którymi relacje są przyjazne, są zapraszani na uroczystości firmy. Są to konkurenci, z którymi łączy nas podobna kultura organizacyjna i w naturalny sposób lubimy się – mówi jeden z respondentów. Z niektórymi nawiązują współpracę w zakresie wprowadzania nowych produktów mających szansę stać się standardem w segmencie badań syndykatowych (podjęto takie działania w zakresie badania internetu9), rozkładając w ten sposób związane z tym ryzyko, albo też współpracują przy realizacji złożonych badań (przykładowo wykonują kwestionariuszową część do projektu, w którym inna firma wykonuje pomiary telemetryczne).

Dominująca logika, rozumiana jako sposób konceptualizacji biznesu w oparciu o wartości naczelnego kierownictwa, wpływa na proces kształtowania się konfiguracji strategicznej, gdzie główną rolę odgrywają proces uczenia się oraz zestaw odpowiednio dobranych mechanizmów, koordynujących poszczególne elementy tejże konfiguracji. Sposób alokacji zasobów oraz określenie kryteriów działania powoduje, że utrwala się pewien wzorzec zachowania organizacyjnego, wypracowany w trakcie politycznego procesu ścierania się odmiennych dążeń, ambicji, aspiracji poszczególnych członków najwyższego kierownictwa. Wydarzenia, jakie mają miejsce w trakcie rozwoju organizacji są pochodną wiedzy kadry menedżerskiej oraz sposobu postrzegania otoczenia i firmy (paradygmatu), którym się posługują, co przyjmuje postać systemu wartości, schematów i stosowanych rozwiązań. Model dominującej logiki w danej organizacji można scharakteryzować kategoriami opisującymi cechy jego funkcjonowania oraz proces powstawania. Określenie przyczyn zróżnicowania dominujących logik różnych firm pozwala odpowiedzieć na pytanie, dlaczego jedne organizacje wygrywają, a inne przegrywają. Poniżej przedstawiony jest proces rozwoju konfiguracji Laboratorium Kosmetyczne Dr Irena Eris SA na tle dominującej logiki, scharakteryzowany za pomocą kategorii zrównoważonego wzrostu, kultury organizacyjnej oraz koncentracji na tworzeniu wartości dodanej.

W momencie zakładania firmy nikt nawet nie wyobrażał sobie, że urośnie ona kiedykolwiek do obecnych rozmiarów. Nie wskazywała na to ani ówczesna sytuacja polityczna ani gospodarcza. Ogólny marazm i niechęć aparatu politycznego w stosunku do jakiejkolwiek inicjatywy hamowały przedsiębiorczość. Nadrzędny cel, jaki przyświecał od samego początku, to dostarczenie, mimo niesprzyjających warunków, produktu dobrego jakościowo, który będzie spełniał wymagania klientek, a w konsekwencji zdobędzie ich zaufanie. Wszystkie działania zostały podporządkowane maksymalizacji zadowolenia klienta. Ponieważ wówczas nie było mowy o prowadzeniu analiz potrzeb konsumentów czy badań marketingowych, firma po prostu starała się produkować z jak najlepszych, możliwych wówczas do uzyskania surowców. Głównym celem było rozwijać się i wybić ponad przeciętność mimo niesprzyjających warunków. Dlatego sprzedano pierwszą partię kremów niemal po kosztach. Opracowywano również najlepsze receptury z dostępnych w danej chwili surowców. Gdy ruszyła sprzedaż, i trzeba było nadążyć za popytem, Henryk Orfinger rozwoził kosmetyki własnym „maluchem”, żeby dotrzeć do jak największej liczby sklepów. Siłę napędową całego przedsięwzięcia stanowiła chęć rozwoju, osiągnięcia czegoś więcej od tego, co wydawało się możliwe do zrealizowania.

Badania syndykatowe obejmują panele konsumenckie (rejestrowanie zakupów w gospodarstwach domowych), panel wielotematyczny konsumentów (połączenie badania dotyczącego zakupów i wykorzystywanych mediów w gospodarstwach domowych, dzięki czemu można dowiedzieć się, jakie preferencje dotyczące mediów mają klienci danej firmy), panele hurtowni, panele sprzedaży detalicznej (retail audit), badania telemetryczne stacji telewizyjnych, badania słuchalności radia, badania prasowe, badania wydatków reklamowych i skuteczności reklamy. Ogólnie badania syndykatowe dostarczają cennych informacji o klientach, cenach hurtowych i detalicznych, sprzedaży, udziałów w rynku, wykorzystywanej dystrybucji i skuteczności nośników reklamowych. Badania te zaczynają odgrywać coraz większą rolę na rynku, generując znaczną część obrotów.

Zapoczątkowane w roku 1989 przemiany systemu gospodarczego w Polsce spowodowały dynamiczny wzrost sektora prywatnego. W pierwszej fazie transformacji powstało wiele mniejszych jednostek handlowych i usługowych, a następnie wskutek przekształceń własnościowych nastąpiło także prywatyzowanie sektora publicznego. Procesy tc- w odniesieniu do sfery produkcji materialnej – są przedmiotem różnych analiz i porównań. Znacznie mniej wiadomo o prywatyzacji sfery niematerialnej. Celem niniejszych rozważań jest pokazanie, w jakim zakresie zmiany struktury własności objęły szkolnictwo. Analiza będzie obejmować zakres, tempo i główne dziedziny, w których powstają prywatne szkoły i placówki. Dostępne dane ograniczają możliwości pełnego prześledzenia lego procesu. Dlatego charaktetystyka obejmuje jedynie województwo poznańskie.

Poza czynnikami szkodliwymi, dla których w znacznej części ustalono normy higieniczne, w ocenie warunków pracy nie można pominąć czynników uciążliwych. Zaliczamy do nich ciężką pracę fizyczną mierzoną efektywnym wydatkiem energetycznym pracownika, pracę w wymuszonej pozy ej i ciała, pracę w systemie zmianowym (zwłaszcza nocą), a także pracę precyzyjną, monotonną, powodującą zmęczenie psychiczne. Według danych GUS w warunkach uciążliwych dla zdrowia pracowało 1,7 min osób – głównie w hutnictwie, górnictwie oraz w przemysłach: środków transportu, lekkim, chemicznym, drzewnym i papierniczym5.

Do najpoważniejszych zmian należy niewątpliwie zaliczyć ewentualne razszerzanie zakresu przedmiotowego ubezpieczenia społecznego o ubezpieczenie chorobowe i/lub ubezpieczenie na wypadek bezrobocia.

Po pierwszej fali zachłyśnięcia się kosmetykami w kolorowych opakowaniach Polacy zaczęli powracać do sprawdzonych polskich marek, które były od dawna zakorzenione na rynku. W segmencie kosmetyków pielęgnacyjnych do twarzy i ciała zaczęły dominować wyroby firm krajowych. Ich atuty przejawiały się często w przystępnej cenie oraz powszechnej znajomości marki, gwarantującej sprawdzoną jakość. Silna konkurencja wymuszała stosowanie dobrych jakościowo komponentów oraz orientację w najnowszych trendach kosmetycznych. Zmiany ustrojowe spowodowały gwałtowny rozwój branży kosmetycznej, przyczyniając się do zwiększenia asortymentu kosmetyków na rynku. Pojawiła się grupa firm, których pozycja z upływem czasu ulegała stabilizacji – Laboratorium Kosmetyczne Dr Irena Eris SA, Inter-Fragrances, Kolastyna, Dermika, Soraya, Dax Cosmetics, Ziaja, Oceanie. W branży kosmetycznej nie było żadnych większych zawirowań, nie licząc kryzysu rosyjskiego w 1998 r. Załamanie produkcji oraz zachwianie kondycji finansowej miało jedynie miejsce wśród firm, których strategia eksportu bazowała w dużej mierze właśnie na rynku rosyjskim. Pozostali parli nadal do przodu, coraz bardziej dystansując swoich rywali.

Niestety, negocjacje z Renaissance Partners bardzo się przeciągały. Strony nie mogły dojść do porozumienia w sprawie nowej umowy spółki. Fundusz, jako mniejszościowy inwestor, dążył do zapewnienia sobie przywilejów, które zmniejszałyby ryzyko jego inwestycji. Umowa z dnia na dzień rozrastała się o kolejne paragrafy. Oni przygotowali taką typowo amerykańską umowę, że rano słońce wschodzi, a wieczorem zachodzi… – wspomina jeden z pracowników. Ani firma, ani jej dotychczasowi właściciele nie byli przygotowani na tego typu negocjacje. Zaistniała sytuacja wywołała kłopoty z płynnością finansową firmy. Początkowy brak kapitałów oraz wzmożone inwestycje w nowe kolekcje wyrobów i majątek trwały spowodowały, że firma miała duże problemy finansowe.