Trzeba tu zaznaczyć, że spadek nakładów na szkolnictwo wyższe wyraził się przede wszystkim zmniejszeniem wydatków budżetu na pomoc materialną dla studentów i na wynagrodzenia pracowników szkół wyższych – choć równocześnie rosło znaczenie wydatków na cele dydaktyczne -głównie zakup wyposażenia i środków dydaktycznych.
Nie analizując dokładnie uwarunkowań i skutków zmian wielkości i struktury wydatków z budżetu państwa na szkolnictwo wyższe, trzeba powiedzieć, że spadek ich znaczenia, jeśli chodzi o możliwości rozwoju szkolnictwa wyższego, w konsekwencji powoduje również jego dywersyfikacją instytucjonalną (np. wymusza rozwijanie szkół zawodowych, sprzyja powstawaniu uczelni prywatnych). Procesy te dopiero się rozpoczęły, na przykład statystyki szkolnictwa wyższego nie wyodrębniają jeszcze studentów studiów pierwszego stopnia tzw. licencjackich – kształcą się oni zarówno w oddzielnych uczelniach, jak iw ramach istniejących wydziałów prowadzących głównie studia magisterskie.
Istniejące statystyki pozwalają natomiast przedstawić zmiany liczby i struktury studentów według kierunków studiów {tab. 2). Dane te wskazują nie tylko na wzrost ogólnej liczby studentów, ale i na znacznie większą dynamikę przyrostu w ramach innych niż stacjonarne forum kształcenia (wieczorowe i zaoczne). Jeśli chodzi o kierunki studiów, to następują zmiany strukturalne. Rośnie przede wszystkim udział studentów z kierunków ekonomicznych i prawnoadministracyjnych, zwłaszcza na studiach zaocznych i wieczorowych. Zmniejszył sic udział studentów kierunków rolniczych i technicznych – zwłaszcza na studiach zaocznych i wieczorowych. Gdyby porównać strukturę liczby studentów z lal dziewięćdziesiątych i wcześniejszych, wtedy zmiany byłyby znacznie wyraźniejsze. Patrząc na te dane można by wyrazić opinię, że zasadnicze zmiany strukturalne już się dokonały – tak jednak nie jest, choć tempo zmian strukturalnych uległo ostatnio pewnemu spowolnieniu. Powstaje pytanie: które kierunki studiów zwiększą liczbę studentów w najbliższych latach, kiedy to zwiększy się istotnie liczba kandydatów na studia, czy nie będą w nich partycypowały szkoły obecnie kształcące absolwentów, których duży odsetek nie może znaleźć pracy umożliwiającej im chocia żby częściowe wykorzystań ic uzyskanej na Uczę! ni wiedzy. Porównując strukturę studiów według kierunków w Polsce i krajach na zbliżonym i wyższym poziomie dochodu narodowego na mieszkańca, można oczekiwać dalszych zmian strukturalnych – są one warunkowane przede wszystkim rozbudową studiów pierwszego stopnia. Nie jest to proces łatwy, gdyż tradycje studiów magisterskich mają w Polsce silną pozycję.
Leave a reply