Do najpoważniejszych zmian należy niewątpliwie zaliczyć ewentualne razszerzanie zakresu przedmiotowego ubezpieczenia społecznego o ubezpieczenie chorobowe i/lub ubezpieczenie na wypadek bezrobocia.
Wiele argumentów przemawia za oparciem opieki zdrowotnej na modelu ubezpieczeniowym: ubezpieczenia na wypadek choroby, stanowiącego część systemu ubezpieczenia społecznego. Nie należy przy tym liczyć na to, że w ten sposób zwiększy się wielkość środków przeznaczonych na opiekę zdrowotni}, na co zdaje się liczyć część zainteresowanych (lekarzy i pacjentów). Chodzi przed wszyskim o racjonalność gospodarowania rozporządzalnymi środkami, której sprzyjałoby wyodrębnienie strony finansującej opiekę zdrowotną, z równoczesnym określeniem pozycji i wzajemnych relacji pozostałych podmiotów: uprawnionych do świadczeń, lekarzy i innych specjalistów, placówek opieki zdrowotnej, jednostek zarządzających , resortu.
Istotne jest przy tym to, że ubezpieczenie chorobowe powinno być jednym ze źródeł finansowania opieki zdrowotnej, aczkolwiek docelowo zapewne najważniejszym. Inne źródła to: budżet państwa, budżety terenowe, przedsiębiorstwa, osoby fizyczne.
Ubezpieczenie chorobowe finansowałoby zarówno świadczenia pieniężne (zasiłki chorobowe i inne), jak i świadczenia rzeczowe opieki zdrowotnej, co sprzyjałoby racjonalnemu gospodarowaniu środkami. Zharmonizowane z ogólnym kierunkiem transformacji ustrojowej w kierunku samorządności i decentralizacji byłoby zdecentralizowane ubezpieczenie chorobowe, oparte na lokalnych podmiotach (na wzór przedwojennych ubezpieczalni), z samorządem ubezpieczeniowym decydującym o podstawowych kwestiach, w tym o wysokości składki.
Podnoszone argumenty przeciwko oparciu opieki zdrowotnej na modelu ubezpieczeniowym, wskazujące na jego wysokie koszty, nie są pozbawione racji. Jednakże wobec dotychczasowych doświadczeń państwowej służby zdrowia i skali oczekiwań społecznych model ubezpieczeniowy zdaje się dawać największą szansę racjonalizacji tej dziedziny.
Ubezpieczenie na wypadek bezrobocia – podobnie jak ubezpieczenie chrobowe – nie zapewni zwiększenia środków na świadczenia dla bezrobotnych czy inne elementy polityki wobec rynku pracy. Co więcej, bezrobocie nie jest ryzykiem ubezpieczalnym.
Za utworzeniem pomimo to ubezpieczenia na wypadek bezrobocia przemawiają jednak ponownie względy racjonalności. Powinno ono być finansowane ze składek ubezpieczonych i pracodawców (zakładów pracy), ze znacznym udziałem budżetu państwa. len ostatni wynika ze wspomnianego charakteru bezrobocia, a także z niezbędnego powiązania świadczeń dla bezrobotnych z całą gamą działań na rynku pracy. To z kolei przemawia na rzecz organizacyjnego powiązania tego ubezpieczenia z administracją rynku pracy, przy zapewnieniu jednak samorządu ubezpieczeniowego.
Leave a reply